Datagedreven zorg of data driven healthcare is een hot topic dat de laatste jaren sterk is toegenomen. Ziekenhuizen zetten steeds meer in op de analyse van hun medische data om zo de koers van hun zorginstelling bij te sturen. Ook AZ Delta erkent het belang van datagedreven zorg en wil met het leer- en innovatiecentrum RADar inspelen op technologische ontwikkelingen en innovatie in de zorg. Wij spraken met Peter De Jaeger, chief innovation officer van RADar, en dr. Luc Harlet, medisch directeur van AZ Delta, over hun visie op datagedreven zorg.
Datagedreven zorg of informatiegedreven zorg
Het begrip 'datagedreven zorg' gaat vooral over het verzamelen, analyseren en omzetten van data naar bruikbare inzichten. "Data zijn een tool om de zorg te verbeteren. Aan de hand van specifieke analyses en concrete resultaten, kan je de kwaliteit van medische procedures verhogen," aldus Luc Harlet. "Datagedreven zorg staat ook voor het objectiever maken van de zorg," vult Peter De Jaeger aan. "Data op zich zeggen niet zo veel, maar in combinatie met de klinische context kunnen die data een grote meerwaarde betekenen voor de zorg. We zouden daarom beter spreken over informatiegedreven zorg dan enkel over datagedreven zorg," stelt hij.
Datagedreven zorg in exponentiële groei
Het inzetten van data om procedures en werkprocessen in de zorg te optimaliseren, is vooral een tendens van de afgelopen jaren. Voorheen werd er veel minder aandacht besteed aan de registratie en opslag van data. Luc Harlet vertelt: "Toen ik begon als arts in 1993 waren we nog niet met data bezig en wisten we eigenlijk niet of bepaalde procedures goed verliepen. Sinds de opkomst van technologie en de focus op datagedreven werken kunnen we onze werkprocessen echter veel beter benchmarken en bijsturen indien nodig. Het is dus wel een hele omschakeling geweest die de afgelopen jaren enorm snel is gegaan."
Ook Peter De Jaeger bevestigt dit: "We maken momenteel een heuse revolutie mee. De computerkracht is op zeven jaar tijd verachtvoudigd en dit zal de komende vijf jaar ook alleen nog maar toenemen. Wat we nu met een grote computer kunnen, zal tegen dan in een horloge verwerkt zitten. Op vlak van dataopslag en dataverwerkingssnelheden hebben we op dit ogenblik te maken met een exponentiële groei. Als gevolg kunnen we inzichten creëren en zaken leren uit onze data aan snelheden en hoeveelheden die bovenmenselijk zijn en die je met een gewone klinische studie nooit zou verkrijgen. Het datagedreven en informatiegedreven tijdperk doet dus wel degelijk zijn intrede in de gezondheidszorg. Twintig jaar na de industrie, maar het is eindelijk zover."
EPD als bron van data
Om de medische data te kunnen analyseren, is het essentieel dat zorginstellingen een systeem hebben dat alle data omvat en beschikbaar stelt. Peter De Jaeger licht toe hoe dat in AZ Delta gebeurt: "Het elektronisch patiëntendossier (EPD) vormt het hart van alle data. Alles wordt georkestreerd via het EPD aangezien alle gegevens hier worden ingevoerd. Met EPD HiX kozen we voor een systeem waarbij we toegang hebben tot de data van het hele ziekenhuis. Zo kunnen we allerhande processen op de verschillende diensten van AZ Delta onder de loep nemen." Dr. Harlet vult aan: "Ook het feit dat we onafhankelijk zijn van EPD-leverancier ChipSoft en onze data naar eigen wens kunnen inzetten, was een doorslaggevende reden om voor HiX te kiezen."
Met de beschikbaarheid van die medische data, worden verscheidene analyses gemaakt waar zowel het ziekenhuis als de zorgverleners belangrijke inzichten uit kunnen trekken. "Behalve het verhogen van de kwaliteit en de patiëntveiligheid, werkte ik als arts met heel veel dashboards waar we onze dienst mee aanstuurden. Uit de analyses konden we afleiden wat de specialiteiten van medewerkers waren, op basis waarvan we de dienst vormgaven," stelt Luc Harlet. "Naast dat praktische gebruik van data-analyse, halen we als secundair gebruik ook parameters uit het EPD die inzicht geven in het verloop van de zorg. Zo kunnen we snel aanpassingen doorvoeren waar nodig," vervolledigt De Jaeger.
De toekomst van datagedreven zorg
De rol van datagedreven zorg zal in de toekomst steeds prominenter worden en zorginstellingen zullen zich moeten aanpassen aan deze evolutie. Luc Harlet en Peter De Jaeger hebben alvast een duidelijke visie waar ze naartoe willen werken. Zo heeft De Jaeger de droom om met datagedreven zorg een 'deep patient' te kunnen creëren. "Met een deep patient analyse hopen we in de toekomst alle patiëntdata samen te kunnen brengen in één groot model. Op die manier kan je patiënten met dezelfde karakteristieken groeperen in dezelfde parameterruimte waardoor je uitgebreide analyses kan maken zoals het opsporen van zeldzame ziektes of het effect onderzoeken van bepaalde behandelingen. Met dergelijk model zouden we de artsen enorm kunnen ondersteunen en dat is natuurlijk het doel van ons RADar centrum."
Luc Harlet ziet datagedreven zorg ook als een onderdeel van het ziekenhuis van de toekomst: "Het ziekenhuis van de toekomst is een patient-, waarde-, vraag- en datagedreven organisatie die inzet op kwaliteitsvolle en hoogtechnologische zorg, zonder te vergeten dat de patiënt centraal staat. Datagedreven zorg is dus een tool die helpt om de kwaliteit van de zorg zoveel mogelijk te verhogen. We moeten nu investeren om datagedreven zorg bij artsen onder de aandacht te brengen. Het gestructureerd invoeren van gegevens in het EPD is daar bijvoorbeeld heel belangrijk bij en het is onze uitdaging om hen te overtuigen van de voordelen die ze er nadien kunnen uithalen."
"Artsen voelen wel aan dat datagedreven zorg de toekomst is, maar ze staan er ook nog wat wantrouwig tegenover. In de toekomst hopen we dat de clinicus mooi zal samenwerken met de technicus, want we hebben gemerkt dat wanneer een arts en een ingenieur een bepaald probleem samen aanpakken, ze elkaar enorm versterken waardoor je fenomenale resultaten verkrijgt," voegt Peter de Jaeger toe.
