Veel potentie voor digitale zorg
De GGZ staat al jaren onder druk. Er zijn lange wachttijden, grote personeelstekorten en behandelaars ervaren een hoge werkdruk. De sector zoekt naar oplossingen om de zorg toegankelijker en efficiënter in te richten, zonder dat de zorgkwaliteit daaronder lijdt. e-Health-oplossingen leveren hier een substantiële bijdrage aan.
Digitale zorg kent bewezen voordelen en door een flinke push vanuit de overheid (VIPP GGZ) en COVID-19 zijn de ontwikkelingen op dit gebied in een stroomversnelling gekomen. Toch wordt het volledige potentieel nog niet benut. Er zijn nog legio mogelijkheden om de cliënt online te betrekken bij de eigen zorg. Zoals intelligente cliëntenportalen, de integratie van online behandelmodules in het elektronisch cliëntendossier (ECD) en intensievere communicatie tussen alle zorgpartners én met de cliënt zelf.
Minder druk door e-health
Dat e-health-oplossingen de druk op behandelaars verlagen, is inmiddels algemeen bekend. Behandelaars hebben minder reistijd, terwijl zij hun cliënt, op afstand, beter kunnen volgen. Doordat cliënten via online oplossingen vragenlijsten invullen die in het cliëntendossier worden opgenomen, scheelt dit tijd tijdens de afspraak. En wanneer behandelaars gebruikmaken van e-consulten, komt de correspondentie met de cliënt automatisch in het dossier, zonder knip- en plakwerk vanuit bijvoorbeeld communicatie via e-mails. Behandelaars besteden dus minder tijd achter de computer, waardoor ze vaker en langer hun handen vrij hebben voor échte zorg.
Meer regie voor GGZ-cliënt
Maar óók voor cliënten leveren e-health-oplossingen flinke voordelen op. De cliënt van nu wil meer regie over de eigen zorg en is bereid hier zelf energie in te steken. Via cliëntenportalen raadplegen zij online hun dossier, videobellen zij met hun behandelaar, houden zij online dagboeken bij over de voortgang van hun behandeling en kunnen zij met e-consult contact zoeken wanneer dit de cliënt het beste past. Ook kunnen zij online, op het moment dat hen het best uitkomt, vragenlijsten invoeren en opdrachten van de behandelaar uitvoeren. Oplossingen, die in de achterliggende coronaperiode al van grote meerwaarde bleken en nog steeds aan populariteit winnen. Cliënten worden hierdoor actief betrokken tijdens behandeling, buiten de afspraken om.
Intelligent cliëntenportaal
De populariteit van e-health onder GGZ-cliënten kan niet los worden gezien van de toenemende portaalmogelijkheden. De huidige cliëntenportalen van elektronisch cliëntendossier HiX spelen bijvoorbeeld al volledig in op de zorgvraag (of zorgvragen) van de cliënt. Ze bieden content aan die volledig op de zorgvraag is afgestemd. Lijdt de cliënt aan een depressie? Dan reikt het portaal de vragenlijsten, dagboeken en informatiebrochures aan die specifiek op deze zorgvraag zijn toegespitst. Heeft de cliënt daarnaast ook een angststoornis? Dan biedt het cliëntenportaal ook hiervoor relevant behandelmateriaal.
Evidence based zorg
Hoewel sommige cliënten en zorgvragen zich minder goed lenen voor online zorg, zijn er veel aandoeningen die via online behandelmodules juist wél goed behandelbaar zijn. Voordelen van deze evidence based behandelingen zijn onder meer dat cliënten niet gebonden zijn aan de openingstijden en fysieke locaties van zorginstellingen. Dit scheelt hen een hoop reistijd. Bovendien kan de cliënt in de eigen, vertrouwde omgeving werken aan zijn herstel. Iets wat vaak de voorkeur heeft.
VIPP GGZ
Online behandelingen zijn ook een belangrijk speerpunt van de overheid. Met subsidieregeling VIPP-GGZ stimuleert die het gebruik van online behandelmodules. Om in aanmerking te komen voor de subsidie moeten GGZ-instellingen zorgen dat 10% van hun cliëntenpopulatie voor 1 mei 2022 al gebruikmaakt van minimaal één online behandelmodule.
Geïntegreerde behandelmodules
Door de applicaties die behandelmodules aanbieden naadloos te integreren in het cliëntendossier, kunnen behandelaars hun cliënten in de thuissituatie volgen. De behandelaar schrijft vanuit het cliëntendossier een online behandelmodule voor en krijgt alerts op het moment dat bepaalde resultaten een interventie noodzakelijk maken. Zo krijgt de cliënt op het juiste moment de juiste zorg. En na het afronden van de module stuurt de geïntegreerde applicatie een samenvatting naar het cliëntendossier, die de behandelaar met de cliënt kan bespreken.
Opkomst PGO's
Steeds meer cliënten willen hun eigen gezondheidsgegevens zelf kunnen bekijken en bijhouden. Daarom zet de overheid in op de persoonlijke gezondheidsomgeving (PGO). Cliënten in de GGZ hebben vaak met verschillende zorgverleners te maken. Denk aan meerdere GGZ-organisaties, ziekenhuizen, de apotheek en de huisarts. Als de cliënt al zijn gegevens wil inzien, moet hij nu inloggen in de portalen van al die verschillende zorgaanbieders. Met een PGO kan de cliënt zijn gegevens vanuit alle zorginstellingen verzamelen in een app of website. De MedMij-standaard zorgt ervoor dat dit veilig gebeurt. Aan GGZ-organisatie de opdracht vanuit de overheid om die communicatie tussen systemen te optimaliseren.
Samenwerking binnen zorgnetwerk
Daarnaast ligt er voor GGZ-aanbieders een uitdaging om andere zorgverleners uit het zorgnetwerk van de cliënt toegang te verschaffen tot (delen) van het cliëntdossier, zodat die ook op de hoogte zijn van de behandeling bij de zorgpartner. Hierdoor kunnen zij, gebaseerd op toestemming van de cliënt, de zorg beter op elkaar afstemmen en samenwerken binnen een zorgnetwerk, juist waar die zorg vaak complex is en er meerdere partijen bij betrokken zijn.
Gepersonaliseerde zorg
Door de opkomst van PGO's, gegevensuitwisseling tussen zorgaanbieders en de online mogelijkheden voor cliënten zelf, krijgen de cliënten in de GGZ meer en meer gepersonaliseerde zorg, op de juiste plek. Innovatieve technologieën, zoals chatbots, helpen hiermee om op laagdrempelige wijze contact te zoeken met de juiste zorgverlener. Diezelfde chatbottechnologie kan bovendien worden ingezet om bij een medicamenteuze behandelingen vinger aan de pols te houden en cliënten te vragen naar de werking en bijwerking van bepaalde medicatie.
Beste zorg
De ontwikkelingen op gebied van digitale zorg nemen dus een vlucht. Met behulp van datagedreven analyses en machine learning is het zelfs mogelijk adviezen te genereren in de vorm van een behandelprotocol, die vervolgens getoond wordt in het cliëntdossier. Door deze en vele andere e-Health-toepassingen krijgt de cliënt de beste mogelijke zorg, terwijl GGZ-instellingen efficiënter werken. Zónder lange wachttijden en onnodige reistijd voor de cliënt en behandelaar.
