High-risk medicatie veiliger toedienen door dubbelcheck in patiëntenportaal en gestandaardiseerde etiketten

Een digitale dubbelcheck in het elektronisch patiëntendossier en een gestandaardiseerde (ISO) kleurcodering op medicatie-etiketten zorgen ervoor dat anesthesiemedewerkers high-risk medicatie veiliger kunnen toedienen bij patiënten op de OK. Carolien van der Bend, anesthesiemedewerker in #MST, is trots op de samenwerking met de ziekenhuisapotheek en de grote stap die is gezet door middel van de invoering van een digitale dubbelcheck in HiX.

Anesthesiemedewerker Carolien van der Bend: "Vóór de implementatie van HiX in MST gebeurde de toedieningscontrole van high-risk medicatie - medicijnen die een hoog risico met zich meebrengen - als ze onjuist worden gebruikt, met als mogelijk gevolg het aanbrengen van significante schade bij de patiënt tussen een anesthesiemedewerker en een andere collega uit het operatieteam”, vertelt Carolien. “Meestal werken wij zonder anesthesioloog op de operatiekamer. De collega’s waarmee je de medicatie controle deed, hadden vaak veel andere werkzaamheden op dat moment. Het uitvoeren van een dubbelcheck bij toedienen van high-risk medicatie is vanzelfsprekend, echter blijkt dit in de praktijk vaak een uitdaging te zijn.”

Dubbelcheck in HiX 

“Het proces op de OK leent zich niet voor het gebruik van de VTGM module m.b.t. het klaarmaken en toedienen van parenteralia. Hierdoor was een alternatieve werkwijze nodig om met een digitale dubbelcheck te kunnen werken. We hebben er voor gezorgd dat de medicatieopdracht vereist dat de medicatie gescand moet worden bij toediening. Het artikelnummer van de medicatieopdracht moet overeenkomen met de barcode op het VTGM etiket op het geneesmiddel”, vertelt Erien Olde Hengel , apotheker in MST.

“Inmiddels kunnen wij als anesthesiemedewerkers in HiX registreren welk medicament we willen geven en in welke hoeveelheid. We scannen de unieke barcode op het etiket op de spuit met hierin de medicatie die we eerder voor toediening gereed hebben gemaakt (VTGM medicatie). Hierdoor voert HiX de dubbelcheck controle uit, zodat hetgeen dat wij willen geven overeenkomt met het gescande medicament. Als dit overeenkomt, wordt de medicatie in HiX genoteerd, waarna we de medicatie veilig kunnen toedienen”, vult Carolien aan.

Kleinere kans op fouten door ISO-kleuren op etiketten

De medicatie-etiketten die voorheen werden gebruikt, zien er inmiddels anders uit. Carolien: “We zijn overgestapt naar ISO-kleurcodering (Internationale Organisatie voor Standaardisatie) om de kans op medicatiefouten te verkleinen. Bij ISO-kleurcodering is het een internationale standaard waarbij je een uniforme kleurcodering hanteert voor geneesmiddelgroepen met gelijkgerichte werking. Uit onderzoek is namelijk gebleken dat medicatiefouten terug te voeren zijn naar onduidelijke of niet-gestandaardiseerde medicatie-etiketten.”

Wijzigingen direct inzichtelijk

Carolien: “Sinds begin september werken wij op de algemene operatiekamers, thorax operatiekamers en PACU (Post Anesthesia Care Unit) met scanbare gekoppelde medicatiepompen met ISO-kleurcodering op het etiket en in HiX. Dit biedt niet alleen directe inzage in veranderingen, maar zorgt ook voor een extra dubbelcheck bij toediening van medicatie.

In MST wordt het aanbod van gecompliceerdere operaties en complexe patiënten steeds hoger. Door de komst van de gekoppelde pompen hebben we meer tijd voor de hoog specialistische patiëntenzorg.”

Erien: “De medicatiebibliotheek van de pomp is gekoppeld aan HIX. Zodra een geneesmiddel wordt geregistreerd in HiX, vindt er een controle plaats of deze overeenkomt met het geneesmiddel dat is geselecteerd op de pomp. Door vervolgens het medicatie-etiket te scannen, wordt geverifieerd of dit overeenkomt met het medicament geregistreerd in HiX.”

Carolien: “Daarnaast registreert de gekoppelde pomp automatisch pompstand veranderingen in HiX, denk aan snelheidswijzigingen en registratie van bolussen. Hierdoor kan er achter de klep van de infuuspomp geen ander medicament zitten dan wat er in de medicatiebibliotheek staat aangegeven en wat er geregistreerd staat in HiX.“

Samenwerking

Het project is een samenwerking tussen anesthesie en de ziekenhuisapotheek in MST. “Zonder hun hulp hadden we dit niet kunnen implementeren”, aldus Carolien.

Erien: “De toekomstvisie is het zo veel mogelijk kant-en-klaar aanleveren van parenterale medicatie zodat het OK-personeel geen of minder VTGM handelingen hoeft te verrichten. Dit kan enerzijds door inkoop van kant-en-klare producten, anderzijds door een deel van de medicatie door de apotheek klaar te laten maken. Plannen hiervoor worden uitgewerkt.”

Vervolgstappen

Over deze innovatie hebben we ook veel contact gehad met de IC en CCU. We gaan er samen voor zorgen dat op korte termijn de IC en CCU kunnen volgen met de scanbare ISO medicatie-etiketten.

(bron: Medisch Spectrum Twente).