Medicatiefouten tot een minimum beperkt dankzij VTGM-module HiX
Het toedienen van medicijnen vereist grote nauwkeurigheid in een ziekenhuis: de juiste hoeveelheid moet op juiste moment aan de juiste patiënt gegeven worden. Dat geldt zeker voor parenteralia. In het Dijklander Ziekenhuis wordt voor dit proces nu HiX ingezet. Het EPD controleert of alle stappen voor bereiden en toedienen juist worden doorlopen.
ANIOS apotheker Inge Arfman heeft zich het afgelopen jaar volledig op dit project gericht. "Daar kwam toch wel iets meer bij kijken dan eerder gedacht: niet alleen het opstellen van alle bereidingsprotocollen, maar ook de infrastructuur rondom de implementatie moest nog worden uitgewerkt. De eerste afdelingen werken inmiddels met deze module en we hopen ook andere afdelingen snel te kunnen uitrollen."
Handmatig werk
Er zijn inmiddels een dikke 700 protocollen opgesteld door Inge Arfman en assistenten van de klinische farmacie en de teller loopt nog door. Voor elk geneesmiddel moet voor elke vorm (bolus, kortlopend infuus, spuitenpomp etc) en toedieningsroute (intraveneus, subcutaan, etc) een stappenplan worden uitgewerkt. Dit is de basis die de verpleegkundige helpt bij de bereiding. Arfman: "Voorheen moest een verpleegkundige op basis van het voorschrift van de arts zelf de grondstoffen en de hulpmiddelen bij elkaar zoeken en volgens de instructies uit het 'Handboek Parenteralia' zelf berekenen welke volumina nodig waren. Om fouten zoveel mogelijk uit te sluiten, vroeg de bereider een collega om alles te controleren. Die vervolgens ook weer gestoord wordt in het werk op de afdeling. Dat is een kwetsbaar systeem."
Barcode
"Met deze nieuwe VTGM-module in HiX scant de verpleegkundige de barcodes op de geneesmiddel flacons/ampullen, waardoor de identiteitscontrole plaatsvindt en krijgt de verpleegkundige stap-voor-stap instructies tijdens de bereiding. Alleen als het hele proces is doorlopen, komt er na de bereiding een etiket uit de printer met een barcode, dat op de infuuszak of spuit met het geneesmiddel wordt geplakt. De verpleegkundige scant aan het bed het polsbandje van de patiënt en vervolgens de barcode op het product. Omdat het nieuwe 'voor-toediening-gereed-maken-systeem' is geïntegreerd in het elektronisch patiëntendossier controleert het systeem na het scannen direct of de juiste patiënt, op het juiste moment, de juiste medicatie krijgt. Als er ergens ook maar iets niet klopt wordt dit direct zichtbaar", vertelt Arfman. Ook wordt op deze manier elke handeling bij het bereiden en elk verstrekt medicijn automatisch in HiX geregistreerd, waardoor er geen fouten meer in de registratie kunnen sluipen. Bijkomend voordeel; het maakt in de meeste gevallen de dubbele menselijke routinecontroles bij het bereiden overbodig, waardoor een verpleegkundige niet telkens een collega in het werk hoeft te storen.
Toename van veiligheid
Bas de Lange is regieverpleegkundige op de afdeling orthopedie/geriatrie van het Dijklander Ziekenhuis in Hoorn en werkt sinds kort met de nieuwe software. "Deze nieuwe VTGM-module in HiX is een mooi voorbeeld van hoe de huidige techniek verpleegkundigen kan helpen in een toenemende complexe zorgvraag. De nieuwe werkwijze zorgt niet alleen voor een toename van veiligheid voor de patiënt, maar zal op termijn ook tijdsbesparing opleveren. Kortom een aanvulling op kwaliteit van zorg in het Dijklander ziekenhuis."
"We merken dat dit systeem, zeker in het begin, niet sneller zal gaan", legt ziekenhuisapotheker Willem Jan Keijer uit. "Het is even wennen met het scannen, maar zodra de handelingen en bekendheid met deze module toenemen, zal het tijd besparen en zorgen voor veel meer patiëntveiligheid. En daar doen we het voor!"
(foto: Dijklander Ziekenhuis)
